Πού βρίσκεται η Καστάνιτσα;

Η Καστάνιτσα είναι ένα από τα ομορφότερα χωριά του Δήμου Βόρειας Κυνουρίας. Πρόκειται για έναν παραδοσιακό οικισμό με 400 περίπου κατοίκους. Απέχει περίπου 35 χιλιόμετρα από το Παράλιο Άστρος. Είναι χτισμένο στις πλαγιές του Πάρνωνα και έχει υψόμετρο 850 μέτρα. Πρόκειται για τσακωνοχώρι, δηλαδή χωριό που ιδρύθηκε από Τσάκωνες. Συγκεκριμένα, βρίσκεται στα σύνορα των νομών Αρκαδίας και Λακωνίας. Συγκεκριμένα, απέχει 72 χιλιόμετρα από την Τρίπολη και 65 χιλιόμετρα από την Σπάρτη. Κοντά στην Καστάνιτσα και σε απόσταση μόλις 6 χιλιομέτρων βρίσκεται η Σίταινα. Επίσης, ανατολικά και σε απόσταση περίπου 7 χιλιομέτρων βρίσκεται ο Πραστός.

Μία μικρή περιγραφή του χωριού…

Η Καστάνιτσα δικαιολογημένα έχει χαρακτηριστεί ένας από τους ομορφότερους οικισμούς της Πελοποννήσου. Στην Καστάνιτσα υπάρχουν αρκετά πετρόχτιστα, άσπρα σπίτια. Οι στέγες είναι φτιαγμένες από πλάκες σχιστόλιθου του Μαλεβού. Τα παράθυρα έχουν έντονα χρώματα και οι αυλές είναι γεμάτες λουλούδια. Τα περισσότερα είναι πυργόσπιτα χτισμένα παραπάνω από 300 χρόνια. Αυτά τα σπίτια σε συνδυαστικά με τους πλακόστρωτους και ασβεστωμένους δρόμους δίνουν στο χωριό μια ιδιαίτερη όψη. Στο επάνω μέρος του χωριού υπάρχει το κάστρο όπου η θέα είναι φανταστική. Υπέροχη είναι η θέα και από την πλατεία του χωριού. Το κάστρο είναι περιτριγυρισμένο από μεγάλα έλατα και καστανιές.

Η Καστάνιτσα έχει περίπου 250 σπίτια. Τα σπίτια είναι κάτασπρα, χτισμένα με πέτρες. Επίσης, είναι σκεπασμένα με τοξωτές πόρτες και παράθυρα. Τη σημερινή εποχή δεν υπάρχουν πλέον παραδοσιακά καλντερίμια. Όμως, τα δρομάκια του χωριού είναι πλακόστρωτα και ασπρισμένα. Επίσης, οι δρόμοι του χωριού είναι φωτισμένοι και οι επισκέπτες μπορούν να κυκλοφορούν με ασφάλεια ακόμα και τις νυχτερινές ώρες.

Η Καστάνιτσα ήταν γνωστή για το ασβέστη που παρήγαγε. Εκείνη την εποχή λειτουργούσαν στην Καστάνιτσα 40 ασβεστοκάμινα. Επίσης, ήταν γνωστή για την αυξημένη παραγωγή καστάνων. όπως γνωρίζουμε, παλαιότερα παρήγαγε πάνω από 400 τόνους κάστανα.Σε αυτό οφείλεται και το όνομα της. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι περιβάλλεται από καστανόδασος με έκτασεως 4.100 στρεμμάτων.

Καστάνιτσα:Μία σύντομη ιστορική αναδρομή

Η Καστάνιτσα είναι ένα από τα αρχαιότερα χωριά του Πάρνωνα. όπως μαρτυρούν πολλά κείμενα είναι και το αρχαιότερο Τσακονοχώρι και χρονολογείται γύρω στο 1293μ.Χ. Οι Τσάκωνες αναφέρονατι αρχικά ως λαός από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Κωνσταντίνο Πορφυρογέννητο, τον 9ο αιώνα μ.χ. Οι Τσάκωνες βίωσαν σε μεγάλο βαθμό τις επιδρομές των Φράγκων. Όσοι κατάφεραν να επιβιώσουν ξεκίνησαν γύρω στα 1293 μ.Χ την προσπάθειά τους για επιβίωση.

Την ίδια χρονιά ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ανδρόνικος εξέδωσε χρυσόβουλο διάταγμα, με το οποίο παραχωρούσε αρκετά προνόμια σε αρκετές επισκοπικές έδρες. Ανάμεσα σε αυτές τις περιοχές ήταν και η Καστάνιτσα που αναφέρεται ως “Κώμη η καλούμενη Κωνστάντζα”. Προνόμιο παραχώρησε και στο κοντινό χωριό Πολύδροσο που αναφέρεται ως “χωριό Ζήνζινα”.

Αυτά τα χωριά συγκροτήθηκαν από Λάκωνες. Αυτοί μετά τις επιδρομές των Σλάβων δεν κατευθύνθηκαν προς τη Μονεμβάσια αλλά πήγαν προς τις πλαγιές του Πάρνωνα. Εκεί η ιδιαίτερη μορφολογία του εδάφους αλλά και οι μεγάλες αποστάσεις από άλλες πόλεις συνέβαλαν στη δια;μόρφωση ενός ιδιαίτερου γλωσσικού ιδιώματος. Πρόκειται για τα τσακώνικα. Αυτή η διάλεκτος μιλιέται σήμερα από αρκετούς ανθρώπους στην Καστάνιτσα, τον Άγιο Ανδρέα και το Λεωνίδιο. Αρκετά χρόνια μετά, το 1437, ο Δεσπότης του Μυστρά εξέδωσε αργυρόβουλο διάταγμα. Με αυτό το διάταγμα παραχωρεί προνόμια σε αρκετές περιοχές. Ανάμεσα σε αυτές τις περιοχές είναι και η Καστάνιτσα. Η Καστάνιτσα συνεχίζει να αναπτύσσεται και να οδηγείται στην αυτοδιοίκηση.

Καστάνιτσα:Η συνένωση δύο οικισμών

Η παράδοση θέλει τη Καστάνιτσα να προήλθε από τη συνένωση δύο οικισμών, του Πενταλώνα και του Μπεζενίκου. Τα ερείπια αυτού του οικισμού υπάρχουν ακόμη στη θέση της Κοντολινάς. Υποστηρίζεται ότι αυτοί οι δύο οικισμοί μετατοπίστηκαν πριν την Φραγκοκρατία (1204). Από τότε βρίσκεται η Καστάνιτσα στη σημερινή της τοποθεσία. Το σημείο αυτό εκείνη την εποχή είχε μεγάλη στρατηγική σημασία. Σε αυτό το σημείο ενωνόταν η Αργολίδα με τη Λακωνία. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος οι Βυζαντινοί κατασκέυασαν στην κορυφή του λόφου Πύργο. Από αυτόν τον Πύργο, οι Βυζαντινοί έλεγχαν το πέρασμα.

Η Καστάνιτσα συνεχίζει την ανάπτυξή της και κατά τη διάρκεια των επόμενων αιώνων. Αυτό αποδεικνυέται από διάφορες μαρτυρίες. Συγκεκριμένα, ο Γάλλος περιηγητής Βιλουαζόν, το 1788, γράφει τα εξής: “το χωριό έχει 400 σπίτια”. Επίσης, ο Άγγλος περιηγητής Μαρτίνος Ληκ το 1806 κάνει την εξής αναφορά: ” ήταν μια φορά πόλη κάποιου ενδιαφέροντος”. Σημαντική ήταν η προσφορά της Καστάνιτσας και κατά τη διάρκεια του μεγάλου ξεσηκωμού του γένους. Ολόκληρο το χωριό πήρε μέρος στους αγώνες για την ελευθερία.

Επίσης, στις 27 Ιουλίου 1826 οι Καστανιτσιώτες έκαναν μεγάλο αγώνα τόσο από τον Πύργο και τους κοντινούς λόφους εναντίον των Τουρκοαιγυπτίων και έσωσαν τους κατοίκους του χωριού από σίγουρη καταστροφή. Οι κάτοικοι συνέχισαν να συμμετέχουν στους εθνικούς αγώνες για την ελευθερία. Στην Καστάνιτσα πολένησε και ο πατέρας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Κωσταντής. Ο Κωσταντής ήταν κλεφταμαρτωλόςστην περιοχή της Λακωνίας και της Μάνης. Αυτός μαζί με τον Παναγιώταρο Βενετσανάκη και κάποιους αγωνιστές αφού οχυρώθηκαν σε δύο πύργους, και αφού αντιστάθηκαν ηρωικά νικήθηκαν τελικά από τον πολυάριθμο τουρκικό στρατό. Αυτή τη μάχη την αφηγείται και ο ίδιος ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης στα απομνημονεύματά του.

Καστανιτσιώτες και αξίες…

Οι Καστανιτσιώτες διακρίνονται για τις αξίες τους. Είναι ιδιαίετρα γνωστοί για τη φιλοξενία τους αλλά και για την κοινωνική τους προσφορά. Πολλές φορές οι Καστανιτσιώτες αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν και να δημιουργήσουν καινούριες πατρίδες σε διάφορα μέρη της Γης. Οι νέες πατρίδες τους ήταν τόσο στο εξωτερικό όσο και εντός των ορίων της χώρας. Χαρακτηριστικά μπορούμε να αναφέρουμε τις Σπέτσες, το Ναύπλιο, τη Σμύρνη, τη Ρουμανία.

Καστάνιτσα και κοντινοί προορισμοί…

Ο ταξιδιώτης μπορεί να βρεθεί σε πολλούς κοντινούς προορισμούς όταν επισκεφτεί τη Καστάνιτσα. Αφου απολαύσει τη φύση της Καστάνιτσας μπορεί να επισκεφθεί τη Σίταινα, το Χάραδρο, τον Πλάτανο και τον Άγιο Ιωάννη Κυνουρίας. Σε κάθε χωριό μπορεί να βιώσει το δικό του ξεχωριστό πολιτισμό και να δεχτεί την ιδιαίτερη φιλοξενία των κατοίκων.