Πάρνωνας:Μία μικρή περιγραφή…

Ο Πάρνωνας είναι το μεγαλύτερο όρος της Πελοποννήσου αφού το μήκος του ξεπερνά τα 100 χιλιόμετρα. Τα βόρεια σύνορα του Πάρνωνα ξεκινούν από το οροπέδιο της Τεγέας και φτάνουν ως τον Κάβο Μαλιά. Ανατολικά φτάνει έως τον Αργολικό  κόλπο και το Μυρτώο πέλαγος ενώ δυτικά εκτείνεται ως την  κοιλάδα του Ευρώτα. 

Απλώνεται σε μήκος περίπου 45 χλιομέτρων. Εκτείνεται από το χωριό Άγιος Πέτρος στα βόρεια έως τα χωριά Καρίτσα και Μαρί στα νότια. Η πιο ψηλή κορφή του είναι η Μεγάλη Τούρλα ή Κρόνιο, με ύψος 1934 μέτρα.

Από πού πήρε το όνομά του ο Πάρνωνας;

Η ονομασία Πάρνωνας έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα και σημαίνει “ λαμπερή κορυφή “ από το φως του ήλιου που δύει ή από το φως της σελήνης.

Το Άγιο Όρος της Πελοποννήσου …

Ο Πάρνωνας έχει φωλιασμένα στις πλαγιές του πολλά μοναστήρια και έχει χαρακτηριστεί ως το “ Άγιο όρος της Πελοποννήσου “ . Εκεί εγκαταστάθηκαν και διέγραψαν σημαντική πορεία οι Τσάκωνες όταν διώχθηκαν από το Άγιο Όρος.

Πολλές μελέτες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι κάτοικοι του Άθω ήταν Τσάκωνες αλλά ο Μέγας Κωνσταντίνος αποφάσισε να δώσει το Άγιο Όρος στους μοναχούς. Έτσι, οι παλιοί κάτοικοι αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στον τόπο τους, τον Πάρνωνα. Έτσι, αφού επέστρεψαν δημιούργησαν σταδιακά το “ Άγιο Όρος της Νοτίου Ελλάδος “.

Ποια είναι τα κυριότερα μοναστήρια της περιοχής;

Τα κυριότερα μοναστήρια του “ Άγιου Όρους της Πελοποννήσου “, είναι η Ιερά Μονή Παναγίας Μαλεβής, η Ιερά Μονή Παλαιοπαναγιάς, η Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως Σωτήρος Λουκούς, η Ιερά Μονή Ελώνης, η Ιερά Μονή Παναγίας Αρτοκωστάς, η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Καρυάς, η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Βαρσών, η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου Σίντζας, η Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου Κουνουπιάς, η Ιερά Μονή Ταξιάρχη, η Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, η Ιερά Μονή Αγίων Αναργύρων, η Ιερά Μονή Αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων και οι ναοί των Χρυσάφων.

Λίγα λόγια για την ιστορία των Μοναστηριών…

Ο Πάρνωνας έχει πολλά μοναστήρια που κτίστηκαν και άκμασαν κατά τη διάρκεια της βυζαντινής περιόδου. Τα μοναστήρια έχασαν λίγο την αίγλη τους μετά το πέρασμα των Ενετών αλλά άκμασαν και πάλι μέχρι και την εισβολή των Οθωμανών στην Πελοπόννησο,μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης. Τότε πολλές μονές καταστράφηκαν ή εγκαταλήφθηκαν.

Βέβαια, σταδιακά τα μοναστήρια κατάφεραν να οργανωθούν ξανά. Ωστόσο, οι Τούρκοι βρίσκοντας διάφορες αφορμές έκαναν επιδρομές σε αρκετές από τις μονές, προκαλώντας μεγάλες καταστροφές. Μεγάλο πλήγμα για τα μοναστήρια ήταν και η επιδρομή των Αλβανών αδερφών Ουρλώφ. Αυτοί κατέστρεψαν πολλές μονές και βασάνισαν μοναχούς. Επίσης, αρκετά μοναστήρια καταστράφηκαν και λεηλατήθηκαν και κατά την περίοδο της Επανάστασης του 1821.

Παρόλα αυτά τα πιο δύσκολα χρόνια για τις μονές ήρθαν με την εισβολή του Ιμπραήμ. Αυτός κατέστρεψε τις περισσότερες μονές και πυρπόλησε όσες ενεπλάκησαν άμεσα στην Ελληνική Επανάσταση. Οι μονές γνώρισαν δύσκολες μέρες και κατά την επιδρομή των Βαυαρών του Όθωνα, οι οποίοι με διάταγμά του Όθωνα δήμευσαν την περιουσία, εκδίωξαν τους μοναχούς και άρπαξαν κειμήλια. Επίσης, εκείνη την εποχή καταργήθηκαν τα μοναστήρια που είχαν κάτω από τρεις μοναχούς.

Από τότε και μετά τα μοναστήρια δεν κατάφεραν να αποκτήσουν ξανά την παλιά τους δύναμη και αίγλη μιας και γνώρισαν ξανά μεγάλες καταστροφές κατά τη διάρκεια του ΄Β Παγκοσμίου Πολέμου. Οι μονές άρχισαν να οργανώνονται ξανά από το 1950 και μετά και τα τελευταία χρόνια γνωρίζουν μεγάλη ανάκαμψη.

Η συμβολή των μοναστηριών στα προεπαναστατικά χρόνια…

Όπως γράφει χαρακτηριστικά ο Μακρυγιάννης “ … Αυτά τα μοναστήρια ήταν τα πρώτα προπύργια της Επανάστασής μας. Ότ’ εκεί ήταν και οι τζεμπιχανέδες μας κι όλα τ’ αναγκαία του πολέμου. Οτ’ ήταν παράμερον και μυστήριον από τους Τούρκους.

Πράγματι, κατά τη διάρκεια των προεπαναστατικών χρόνων τα μοναστήρια αποτελούσαν καταφύγιο για πολλούς αγωνιστές ενώ πολλοί μοναχοί και στελέχοι της τοπικής Εκκλησίας ήταν μέλη της “ Φιλικής Εταιρείας “, στην οποία πρόσφεραν τόσο υπηρεσίες όσο και χρήματα. Ακόμα, πολλοί μοναχοί συμμετείχαν σε μάχες εναντίον των κατακτητών όπου πολλοί έχασαν και τη ζωή τους.

Εκείνα τα χρόνια καταστράφηκαν αρκετά μοναστήρια αλλά οι μοναχοί κατάφεραν να αντέξουν τις λεηλασίες και έτσι μπόρεσαν να στηρίξουν το ελεύθερο πια κράτος και να ενισχύσουν με χρήματα την προσπάθεια του Ιωάννη Καποδίστρια για ανέγερση σχολείων.